ગુજરાતમાં બ્રેસ્ટ કેન્સરના કેસમાં ચિંતાજનક વધારો. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં અમદાવાદની સિવિલ હોસ્પિટલમાં 6686 કેસ નોંધાયા. જાણો વયજૂથ પ્રમાણે કેસની વિગતો, પુરુષોમાં કેન્સરનું પ્રમાણ અને નિષ્ણાત ડોક્ટરની સલાહ.

અમદાવાદ, સોમવાર
ગુજરાતમાં હૃદયરોગની સાથે-સાથે હવે કેન્સરના કેસમાં પણ સતત અને ચિંતાજનક વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. ખાસ કરીને મહિલાઓમાં જોવા મળતા બ્રેસ્ટ કેન્સરના આંકડાઓ ભયજનક છે. પ્રાપ્ત માહિતી મુજબ, છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ગુજરાતમાં સ્તન કેન્સરના કુલ 54616 કેસ નોંધાયા છે અને દુઃખદ બાબત એ છે કે 20317 દર્દીઓએ જીવ ગુમાવ્યો છે. આનો અર્થ છે કે ગુજરાતમાં સરેરાશ દરરોજ 32થી વધુ નવા બ્રેસ્ટ કેન્સરના કેસ નોંધાય છે અને 12 દર્દીઓ મૃત્યુ પામે છે. નિષ્ણાતો સ્થૂળતા અને દારૂના સેવનને આ વધારા માટે મુખ્ય પરિબળ ગણી રહ્યા છે.
અમદાવાદની સિવિલ હોસ્પિટલમાં 6686 કેસ નોંધાયા
કેન્સરના વધતા જતા કેસની ગંભીરતાનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે એકલા અમદાવાદની સિવિલ મેડિસિટીમાં આવેલી ગુજરાત કેન્સર એન્ડ રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યુટ (GCRI)માં જ વર્ષ 2020થી 2024ના પાંચ વર્ષના ગાળામાં સ્તન કેન્સરના કુલ 6686 કેસ નોંધાઈ ચૂક્યા છે. એટલે કે, હાલની પરિસ્થિતિએ સરેરાશ દરરોજ ચાર દર્દીઓમાં સ્તન કેન્સરનું નિદાન થાય છે. દર વર્ષે ઓક્ટોબર માસને બ્રેસ્ટ કેન્સર અવેરનેસ મંથ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે, ત્યારે આ આંકડાઓ જાગૃતિની તાતી જરૂરિયાત દર્શાવે છે.
વયજૂથ પ્રમાણે કેસની વિગતો: 41થી 50ની વયજૂથમાં સૌથી વધુ સંક્રમણ
GCRIમાં નોંધાયેલા સ્તન કેન્સરના દર્દીઓમાં સૌથી મોટો હિસ્સો મધ્યમ વયજૂથનો છે. કુલ કેસો પૈકી સૌથી વધુ 32% જેટલા દર્દીઓ 41થી 50 વર્ષની વયજૂથના છે.
| વયજૂથ (Age Group) | 2022ના કેસ | 2023ના કેસ | 2024ના કેસ |
| 18થી ઓછી | 00 | 00 | 01 |
| 18-30 | 48 | 35 | 44 |
| 31-40 | 242 | 229 | 163 |
| 41-50 | 477 | 429 | 463 |
| 51-60 | 366 | 311 | 368 |
| 61થી વધુ | 39 | 266 | 363 |
| કુલ | 1172 | 1270 | 1402 |
ડેટા દર્શાવે છે કે 41-50 વર્ષની વયજૂથમાં કેસનું પ્રમાણ સતત ઊંચું રહ્યું છે, જે વર્કિંગ વુમન માટે એક મોટી ચેતવણી સમાન છે.
પુરુષો પણ બ્રેસ્ટ કેન્સરનો શિકાર
સામાન્ય રીતે સ્તન કેન્સરને માત્ર મહિલાઓનો રોગ માનવામાં આવે છે, પરંતુ આ આર્ટિકલ સ્પષ્ટ કરે છે કે પુરુષો પણ આ રોગથી અછૂત નથી. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ગુજરાતમાં 87 પુરુષોમાં પણ બ્રેસ્ટ કેન્સરનું નિદાન થયું છે. GCRIમાં જ વર્ષ 2020થી 2024 દરમિયાન 44 જેટલા પુરુષોમાં સ્તન કેન્સરના કેસ નોંધાયા છે.
| વર્ષ (Year) | મહિલા કેસ | પુરુષ કેસ | કુલ કેસ |
| 2020 | 542 | 15 | 557 |
| 2021 | 1365 | 18 | 1383 |
| 2022 | 1451 | 15 | 1466 |
| 2023 | 1359 | 23 | 1382 |
| 2024 | 1452 | 16 | 1468 |
| કુલ (2020-2024) | 6169 | 87 | 6686 |
વિશ્વ અને ભારતની સ્થિતિ
ભારતમાં હાલ કેન્સરના કુલ 32.58 લાખ દર્દીઓ છે, જેમાં દર વર્ષે 14.13 લાખ નવા દર્દીઓ ઉમેરાય છે. ભારતમાં મહિલાઓમાં નોંધાતા કુલ કેન્સરના કેસ પૈકી 27% જેટલા કેસ સ્તન કેન્સરના હોય છે. વર્ષ 2022માં ભારતમાં 1.92 લાખથી વધુ મહિલાઓમાં સ્તન કેન્સરના કેસ નોંધાયા હતા. મોં-ગળાના તમામ પ્રકારના કેન્સર અને સ્તન-ગર્ભાશયના મુખના કેન્સરનું પ્રમાણ કુલ કેન્સરના લગભગ 50% જેટલું છે.
ડોક્ટરની સલાહ: જાગૃતિ જ મુખ્ય ચાવી
સિવિલની કેન્સર હોસ્પિટલના ડિરેક્ટરે જાગૃતિને કેન્સરના નિદાન અને ઉપચાર માટે સૌથી મહત્ત્વની ચાવી ગણાવી છે. તેમણે નીચે મુજબની સરળ અને અસરકારક સલાહ આપી:
* માસિક ચક્ર પૂર્ણ થયા બાદના 5થી 7 દિવસમાં સ્તનની જાત તપાસ કરવી જોઈએ.
* મહિને કોઈ એક ચોક્કસ દિવસ નક્કી કરીને નિયમિતપણે સ્તનની જાત તપાસ કરવી હિતાવહ છે.
* જો સ્તનમાં કોઈ ગાંઠ જેવું જણાય કે આકારમાં કોઈ ફેરફાર જોવા મળે તો તાત્કાલિક ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ.
બ્રેસ્ટ કેન્સરના વધતા જતા કેસને ધ્યાનમાં રાખીને નિયમિત ચેક-અપ અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી અપનાવવી અનિવાર્ય બની ગયું છે.











